Klimaat
Het klimaat verandert
De gevolgen van de klimaatverandering worden steeds meer merkbaar. Nederland is een dichtbevolkt en laaggelegen land. Hierdoor zijn we extra kwetsbaar voor de gevolgen van extreem weer en klimaatverandering, zoals wateroverlast, hitte, droogte en overstromingen. Het risico op schade in bebouwd en landelijk gebied wordt steeds groter.
Het wordt steeds warmer op aarde en daardoor verandert het klimaat. Met als gevolg dat de zeespiegel stijgt, er langere periodes van hitte en droogte komen, en andere periodes met extreem veel neerslag. Dit kan zorgen voor overstromingen, mislukte oogsten en hongersnood, meer vluchtelingen en meer ziekten en plagen.
Ook in Nederland is een temperatuurstijging waarneembaar. Het was in Nederland in 2024 over het hele jaar bekeken zeer warm. Het was gemiddeld net zo warm als vorig jaar, toen het jaargemiddelde voor het eerst sinds het begin van de metingen 11,8 graden was, meldt het KNMI. Daarmee zijn 2023 en 2024 de warmste jaren sinds het begin van de metingen in 1901.
Streepjescode
De bekendmaking van de gemiddelde temperatuur in Nederland dit jaar valt samen met de publicatie van de nieuwste zogeheten 'klimaatstreepjescode' van het KNMI. Sinds 2018 publiceert het instituut de streepjescode, in navolging van de Britse klimaatwetenschapper Ed Hawkins, die wereldberoemd werd met zijn inmiddels veelgebruikte 'climate stripes' om de opwarming van de aarde verbeelden.
De streepjescode van het KNMI is een weergave van hoe de temperatuur in Nederland is veranderd sinds 1901: elk jaargemiddelde krijgt een kleur en wordt een streep in de streepjescode. De kleuren gaan, net als bij het origineel van Hawkins, van donkerblauw (koude jaren) tot donkerrood (warme jaren).
Landelijke ambitie klimaatadaptatie
Ons aanpassen aan klimaatverandering noemen we klimaatadaptatie. Het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie, een plan van Nederlandse overheden om wateroverlast, hittestress, droogte en de gevolgen van overstromingen te beperken, heeft tot doel dat Nederland in 2050 water robuust en klimaatbestendig ingericht is. Gemeenten, waterschappen, provincies en het Rijk werken samen om te zorgen dat schade door hitte, wateroverlast, droogte en overstromingen zo min mogelijk toeneemt.
Deltaplan met zeven ambities
Het doel en de zeven ambities van het DPRA staan beschreven in het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie. Dit plan is opgesteld in 2018. Overheden werken in een cyclisch proces aan de zeven ambities. Dat betekent dat de resultaten en plannen vanuit de ambities eens in de zoveel tijd worden geëvalueerd en bijgesteld.
De gemeente Wierden verandert mee
Ook Twente ontkomt niet aan de klimaatveranderingen. Het wordt in de toekomst natter, warmer en het wordt droger. Dat ook dicht bij huis het klimaat verandert is mooi in beeld gebracht, bekijk hier de kaart.
Maar hoe kwetsbaar is de regio en Wierden met haar dorpen en buitengebieden eigenlijk voor extreme neerslag, hitte, droogte en overstromingen? Om deze kwetsbaarheden in beeld te krijgen is er een stresstest uitgevoerd over de vier klimaatthema’s: wateroverlast, hitte, droogte en overstroming. Op deze website over de Klimaatstresstest ziet u wat dat betekent voor uw eigen omgeving.
Onze gemeente is het beschermen en versterken meer dan waard! Juist als het gaat om een extremer wordend klimaat. Om als gemeente te anticiperen op het veranderde klimaat en uitvoering te geven aan de zeven ambities uit het DPRA hebben wij de volgende beleidsplannen opgesteld:
- Programma Klimaatadaptatie Wierden 2022-2028: In dit plan geeft gemeente Wierden aan hoe ze aan de slag gaat met klimaatadaptatie , met en voor de inwoners, organisaties en bedrijven in Wierden
- Watertakenplan 2020-2024: vanuit de hemelwatertaak en de grondwatertaak wordt in dit plan het uitvoeringsprogramma beschreven hoe Wierden invulling geeft aan de klimaatadaptatie.
Wat kunt u zelf doen?
Klimaatadaptatie is echter niet alleen iets voor de overheid. Ook u kunt hieraan bijdragen. Of u nu inwoner, bestuurder, ondernemer of werknemer bent in de gemeente Wierden. Maak ruimte voor natuur en water in uw tuin. Bloemen, planten, struiken en bomen maken uw omgeving koeler op warme dagen. Ze bieden insecten, zoals bijen en vlinders, een schuilplaats en voedsel. Laat regenwater van het dak naar een groene plek in de tuin stromen. De tuin verdroogt dan minder snel, waardoor planten en bomen langer groen blijven. Ook komt er minder regenwater in het riool. De kans is dan kleiner dat het riool overstroomt als het hard regent. Oplossingen die u kunt realiseren zijn:
- Regenton plaatsen (daar kunt u subsidie voor krijgen!)
- Regenwater afkoppelen (ook daar kunt u subsidie voor krijgen!)
- Tegels vervangen door planten (tijdens het NK Tegelwippen haalt Twente Milieu uw stenen en tegels GRATIS bij u thuis op!)
Wadi's in nieuwe woonwijken
In nieuwe woonwijken zoals Zuidbroek (Wierden) en De Berghorst (Enter) wordt gebruik gemaakt van zogenoemde wadi’s voor de afvoer van overtollig (regen)water. Op de pagina via onderstaande button wordt toegelicht wat wadi's zijn, waar ze voor bedoeld zijn en hoe ze werken.
Wat staat er in het Watertakenplan
Het Watertakenplan 2026-2029 heeft de gemeenteraad van de gemeente Wierden op 1 april 2025 vastgesteld. In dit plan staat wat de gemeente doet om het water in onze leefomgeving goed te beheren. Denk aan afvalwater (bijvoorbeeld uit de gootsteen of wc), regenwater en grondwater. De gemeente zorgt ervoor dat we schoon en veilig kunnen wonen, ook als het veel regent of juist lang droog is.
Wat de gemeente moet doen
De wet verplicht gemeenten om goed voor het water te zorgen. Dit staat nu in de Omgevingswet. Het Watertakenplan 2026-2029 van de gemeente Wierden beschrijft wat de aanpak is op lokaal niveau.
Hoe we waterbeheer afstemmen op de leefomgeving
We kijken niet alleen naar riolering, maar ook naar regenwater en grondwater. Daarbij houden we rekening met de inrichting van straten, pleinen en klimaatverandering.
Wat we willen bereiken
We willen wateroverlast voorkomen, de waterkwaliteit verbeteren en beter voorbereid zijn op droogte. Dat draagt bij aan een gezonde, veilige en prettige woonomgeving.
Hoe gaan we onze doelen bereiken
We hebben manieren bedacht om onze doelen te bereiken. We leggen bijvoorbeeld nieuwe riolering aan, maken plekken waar regenwater tijdelijk kan worden opgevangen en stimuleren inwoners om regenwater niet via het riool af te voeren.
Wat het kost
Het nemen van maatregelen om de leefbaarheid, volksgezondheid, het milieu en het klimaat te verbeteren kosten geld. De rioolheffing is de grootste inkomstenbron om de uitvoering te betalen.
Hoe het past bij andere plannen
Het Watertakenplan 2026-2029 sluit aan bij andere plannen van de gemeente en het Waterschap, zoals de omgevingsvisie en het waterbeheerplan.
Samengevat: met ons nieuwe Watertakenplan zetten wij met het waterbeheer een stap in de toekomst. Zo houden we onze gemeente leefbaar, gezond en veilig, ook als het klimaat verandert.
Column
Gemeenteraadslid Henk Nieuwenhuis schreef een mooie column over klimaatadaptieve maatregelen die hij moest nemen tijdens de aanleg van zijn tuin. Benieuwd? Je leest hier de column van Henk.
Gemeente Wierden wint Twents klassement Tegelwippen
Van 21 maart tot en met 31 oktober 2023 ging Wierden samen met de Twentse gemeenten Almelo, Enschede, Hengelo, Losser, Oldenzaal en Twenterand de tegelwipstrijd aan met een recordaantal van 173 Nederlandse gemeenten. Het doel: op zoveel mogelijk plekken tegels vervangen voor groen, om daarmee de Nederlandse tuinen klimaatbestendiger te maken en de biodiversiteit te bevorderen.
In totaal zijn in gemeente Wierden 42.453 tegels vervangen door groen. Daarmee is Wierden In de Twentse Poule als eerste geëindigd. En landelijk in de categorie ‘Kleine’ gemeente (< 50.000 inwoners) op de vierde plek. Op de website van NK Tegelwippen vindt u het eindklassement.
Global goals
